Ολυμπιάδα Επιστημών
Το 1ο ΓΕΛ Αγίου Δημητρίου στην Ολυμπιάδα Επιστημών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
EUSO2012
Το ταξίδι άρχισε τον Ιούνιο του 2011, αμέσως μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων , όταν ξεκίνησε η προετοιμασία της ομάδας μας.
? 1ος σταθμός ήταν ο τοπικός διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε στο Ε.Κ.Φ.Ε. Αλίμου στις 26 Νοεμβρίου 2011.
Στη Φυσική υπολογίστηκε πειραματικά η πυκνότητα ενός μεταλλικού κυλίνδρου με δυο τρόπους καθώς και η πυκνότητα ενός υγρού.
Στη Χημεία έγινε ποιοτική ανίχνευση κατιόντων και ανιόντων, παρασκευάστηκε διάλυμα ρισμένης περιεκτικότητας και με τη χρήση δεικτών καθορίστηκε προσεγγιστικά το pHυδατικών διαλυμάτων.
Στη Βιολογία παρατηρήθηκαν στο μικροσκόπιο φυτικά κύτταρα σε παρασκεύασμα από βολβό κρεμμυδιού και μελετήθηκε το φαινόμενο της πλασμόλυσης στα παραπάνω κύτταρα μετά από χρώση τους.
Στο διαγωνισμό συμμετείχαν έξι σχολεία - ομάδες και η ομάδα του σχολείου μας , αποτελούμενη από τους μαθητές:
Θεοδωροπούλου Μαρία , Θωμάτο Χρήστο , Λάμπρου Θεοχάρη και αναπληρωματική την Ράθωση Βασιλική,
πρώτευσε και της ανατέθηκε να εκπροσωπήσει το Ε.Κ.Φ.Ε. Αλίμου στον Πανελλήνιο διαγωνισμό EUSO2012.
Η προετοιμασία συνεχίστηκε πιο εντατικά!
? 2ος σταθμός ήταν ο Πανελλήνιος διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2012 στο Ε.Κ.Φ.Ε. Ν. Φιλαδέλφειας .
Στη Φυσική μελετήθηκε η σχέση αγωγιμότητας με την περιεκτικότητα ( w/w )ενός ιοντικού διαλύματος.
Στη Χημεία υπολογίστηκε η ολική σκληρότητα του νερού και ανιχνεύτηκαν σε δείγματα νερού μεταλλικά ιόντα.
Στη Βιολογία διαχωρίστηκαν φωτοσυνθετικές χρωστικές με χρωματογραφία χάρτου και έγινε προσδιορισμός χρωστικών.
Συμμετείχαν 48 σχολεία ? ομάδες και το σχολείο μας κατέλαβε την 2η θέση με 1ο το Κολέγιο Αθηνών.
Η χαρά μας φυσικά ήταν απερίγραπτη!!
Τα δύο σχολεία εκπροσώπευσαν την Ελλάδα στον Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε στο Βιλνιους Της Λιθουανίας από 22 έως 29 Απριλίου.
Προετοιμασία
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τις 21-1 έως τις 21-4 η προετοιμασία συνεχίστηκε:
-Περάσαμε πολλές ώρες στο εργαστήριο μας προσπαθώντας να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πειράματα με τα μέσα ( όργανα και υλικά) που διαθέτουμε.
-Επισκεφτήκαμε :
1. Το Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τα τμήματα Χημικών Μηχανικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών
2. Το Πανεπιστήμιο και τα τμήματα Βιολογίας και Χημείας
3. Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών στην Ανάβυσσο.
Οι γνώσεις, τα συναισθήματα και οι εμπειρίες που εισπράξαμε αυτό το διάστημα δεν περιγράφονται!!
? 3ος σταθμός ήταν ο Πανευρωπαϊκός Διαγωνισμός στη Λιθουανία.
Το πειραματικό μέρος του διαγωνισμού πραγματοποιήθηκε σε δύο ημέρες. Τα θέματα ( που για όποιον ενδιαφέρεται έχουν αναρτηθεί στο siteτου σχολείου μας) ήταν τόσο πρωτότυπα που είναι χρήσιμο να μελετηθούν προσεκτικά και να εξαχθούν συμπεράσματα.
Στην πρώτη εξέταση την Τρίτη 24 Απριλίου το θέμα αφορούσε το Κεχριμπάρι της Βαλτικής , γνωστό ως ο χρυσός των Βαλτικών χωρών. Ένα από τα πιο πολύτιμα δείγματα κεχριμπαριού της Βαλτικής είναι και η << Πέτρα του Ήλιου>>, που είναι σχεδόν σφαιρική , μεγάλη σαν ένα ανθρώπινο κεφάλι και ζυγίζει 3526,32g. Οι Φοίνικες έμποροι στα αρχαία χρόνια εμπορεύονταν το κεχριμπάρι με σπαθιά ή δόρατα. Η αξία του κεχριμπαριού καθορίζεται από 5 κυρίως παράγοντες: τη μάζα , το χρώμα , την ένταση του χρώματος , την πυκνότητα και τους έγκλειστους οργανισμούς-απολιθώματα που περιέχει.
Στη δραστηριότητα της Βιολογίας ζητήθηκε :
α. με τη χρήση στερεοσκοπικού μικροσκοπίου να ταυτοποιηθούν επτά είδη αρθρόποδων που βρέθηκαν σε διαφορετικά κομμάτια κεχριμπαριού και να προσδιοριστεί ποιο αρθρόποδο δίνει τη μεγαλύτερη αξία στην τελική τιμή του κεχριμπαριού ,
β. να σχεδιαστεί ένα φυλογενετικό δέντρο το οποίο θα προσδιόριζε το ποιο ακριβό κομμάτι κεχριμπαριού, αυτό δηλαδή που περιείχε το πιο πρωτόγονο αρθρόποδο.
Στη δραστηριότητα της Χημείας με χρωματογραφία λεπτής στιβάδας και χρωματογραφία στήλης μετρήθηκαν τα χρώματα (κίτρινο και κόκκινο) καθώς και η ένταση των χρωμάτων σε διάλυμα ανάλογο του κεχριμπαριού και έτσι καθορίστηκε η αξία του αντίστοιχου κεχριμπαριού.
Στη δραστηριότητα της Φυσικής προσδιορίστηκε η αξία του κεχριμπαριού χρησιμοποιώντας πυκνότητες. Προσδιορίστηκε η κατανομή της πυκνότητας κομματιών κεχριμπαριού χρησιμοποιώντας την Αρχή του Αρχιμήδη. Από το ραβδόγραμμα που σχεδιάστηκε στη συνέχεια υπολογίστηκε ο όγκος και η μάζα της <<Πέτρας του Ήλιου>>.
Το σημαντικότερο όμως ήταν ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων από τις τρεις δραστηριότητες Βιολογίας- Χημείας- Φυσικής για τον υπολογισμό της υποθετικής τιμής της <<Πέτρας του Ήλιου>> στη Φοινικική αγορά σε σπαθιά και δόρατα!
Στη δεύτερη εξέτασητην Πέμπτη 26 Απριλίου το θέμα αφορούσε την εξερεύνηση του διαστήματος και συγκεκριμένα το σύστημα αναγέννησης οξυγόνου σε ένα διαστημόπλοιο.
Το ισχύον σύστημα , ένα χημικό φίλτρο αέρα, μελετήθηκε στη δραστηριότητα της Χημείας.
Στη δραστηριότητα της Βιολογίας εξετάστηκε ένα νέο, ζωντανό σύστημα παροχής αέρα από φύκια που παράγουν οξυγόνο μέσω της φωτοσύνθεσης.
Στη δραστηριότητα της Φυσικής μελετήθηκε ο φωτισμός φωτεινής πηγής και η εξάρτηση του από τη γωνία πρόσπτωσης και την απόσταση καθώς για τη φωτοσύνθεση απαραίτητο είναι το φως.
Ο συνδυασμός και πάλι των αποτελεσμάτων θα οδηγούσε στην απάντηση αν το βιολογικό ή το χημικό φίλτρο είναι αποτελεσματικότερο στην παροχή οξυγόνου σε ένα διαστημόπλοιο!
Στο διαγωνισμό συμμετείχαν 22 χώρες με δύο ομάδες η καθεμιά. Δόθηκαν 6 χρυσά , 17 αργυρά και 21 χάλκινα μετάλλια. Οι ομάδες της Ελλάδας απέκτησαν χάλκινα μετάλλια. Το πρώτο χρυσό μετάλλιο το πήρε ομάδα της Εσθονίας.
Συμπεράσματα
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε στο εξεταστικό κομμάτι ανέδειξαν για μια ακόμα φορά τις ελλείψεις και τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Κάποιες αλλαγές που προτείνουμε:
- Τα Μαθηματικά (διαγράμματα , πίνακες , εξισώσεις , συναρτήσεις) να είναι απαραίτητο εργαλείο επίλυσης τόσο σε προβλήματα καθημερινότητας όσο και σε επιστημονικά.
- Το πείραμα να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών.
Νέα αναλυτικά προγράμματα με περισσότερες εργαστηριακές ασκήσεις κρίνονται απαραίτητα.
- Η παρατήρηση και το πείραμα να χρησιμοποιούνται για την κατανόηση και επίλυση φαινομένων καθημερινών αλλά και επιστημονικών ? τεχνολογικών.
- Τα ενδιαφέροντα των μαθητών να επεκταθούν και πέρα της εξεταστέας ύλης σε θέματα περιβαλλοντικά, επιστημονικά αλλά και πρακτικά.
- Η διδασκαλία της Φυσικής , της Χημείας και της Βιολογίας να γίνεται και σε διεπιστημονικό επίπεδο και να συνδυάζονται οι γνώσεις από κάθε επιστήμη.
- Είναι σημαντική η εξάσκηση των μαθητών μας σε θέματα κατανόησης κειμένου, γρήγορης λήψης αποφάσεων σε συνθήκες πίεσης χρόνου και ανάληψης πρωτοβουλιών.
- Στα πανεπιστήμια να δοθεί χώρος για τους νέους που με την όρεξη , το κέφι τους και τη γνώση τους να αλλάξουν το πανεπιστημιακό κατεστημένο στη χώρα μας.
Ενδιαφέρον πέρα από τα θέματα που δόθηκαν στο εξεταστικό τμήμα του διαγωνισμού είχε και:
1. Η επαφή μας με τους επίλεκτους μαθητές από τόσες Ευρωπαϊκές Χώρες.
2. Ο τρόπος διοργάνωσης του διαγωνισμού αφού η Ελλάδα θα φιλοξενήσει το EUSO2014 .
3. Η ευγένεια και προθυμία των εθελοντών φοιτητών που μας εξυπηρέτησαν σε οτιδήποτε χρειαστήκαμε.
4. Η φροντίδα των υπεύθυνων αλλά και των κατοίκων για την πόλη τους ( ανάδειξη μνημείων και ναών, καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων, χώροι πράσινου και αναψυχής στην υπηρεσία των πολιτών?.) παρά τα οικονομικά προβλήματα που υπάρχουν.
Κλείνοντας θα θέλαμε να σας πούμε ότι το ταξίδι αυτό στο Βίλνιους για όλους μας, μαθητές και καθηγητές, ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία.
Ευχόμαστε στο μέλλον να ζήσουν κάτι ανάλογο και άλλα άτομα του σχολείου μας. Εμείς θα εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Νομίζουμε ότι δικαιούμαστε μια καλύτερη διάκριση για το σχολείο μας.
Ευχαριστούμε όσους με τον τρόπο τους βοήθησαν να πραγματοποιηθεί αυτό το ταξίδι. Πολλές ευχαριστίες και σε όλους τους καθηγητές του σχολείου που με κατανόηση μας στήριξαν όλο αυτό το διάστημα .
Μαρία Σουβλερού, Χημικός
Υπεύθυνη Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών του σχολείου και της προετοιμασίας της ομάδας.
